U ovom ponašanju policijskog službenika sadržani su elementi neljudskog i ponižavajućeg postupanja, kao i da je ova, sasvim nepotrebna i prekomjerna upotreba fizičke sile narušila ljudsko dostojanstvo, a ovaj čin doveo do povrede kako međunarodnih, tako i domaćih propisa…

“Navedeno ponašanje policijskog službenika je izazvalo osjećaj straha i inferiornosti, pa i gnušanja javnosti”, navedeno je u preporuci institucije Ombudsmena za ljudska prava BiH, nastaloj nakon analiziranja dešavanja i postupanja policije prema pripadnicima grupe Pravda za Davida.

Iz Ministarstva unutrašnjih poslova, u dopisu proslijeđenom Instituciji ombudsmena, navode da su od ukupno 280 okupljanja neformalne grupe Pravda za Davida dva, i to okupljanje 21. aprila i 30. decembra 2018. godine, bila prijavljena. Suprotno je to odredbama Zakona o javnom okupljanju, ističu iz Institucije.

Posebno su zanimljiva okupljanja 25. i 30. decembra kada je policija okupirala Trg Krajine, uklonila sva obilježja grupe Pravda za Davida, te se sukobila sa građanima. Institucija je utvrdila niz suprotnosti u opisivanju događaja, što se posebno odnosi na žalbe građana da su ih pripadnici policije tukli, odnosno na snimak od 25. decembra 2018. godine, kada je jedan policijski službenik snimljen kako udara osobu koja već leži na zemlji.

“Ombudsmeni za ljudska prava Bosne i Hercegovine, van svake razumne sumnje, zaključuju da se ovakvo postupanje policijskog službenika ne može smatrati upotrebom sile u smislu policijskog ovlašćenja iz člana 47 stav I Zakona o policiji i unutrašnjim poslovima Republike Srpske u kojem je jasno navedeno da policijski službenik može upotrijebiti silu kada je to neophodno za zaštitu ljudskih života i imovine, odbijanje napada, savlađivanje otpora i sprečavanje bjekstva. Iz snimka proizilazi da je policijski službenik primjenio nepotrebno prekomjernu fizičku silu prema licu udarajući ga po tijelu, čak i u trenutku kada je lice već oboreno ležalo na betonskoj podlozi i pružalo je pasivan otpor, što svakako nije u skladu sa članom 3 Pravilnika o upotrebi sile, prema kojem policijski službenik upotrebljava silu samo dok postoje uslovi za upotrebu sile i to samo u slučajevima kada ostale mjere nisu efikasne i ne daju željene rezultate. Uzimajući u obzir cjelokupnu situaciju, ombudsmeni smatraju da su u ovom ponašanju policijskog službenika sadržani elementi neljudskog i ponižavajućeg postupanja, kao i da je ova, sasvim nepotrebna i prekomjerna upotreba fizičke sile narušila ljudsko dostojanstvo, a ovaj čin doveo do povrede kako međunarodnih, tako i domaćih propisa. Navedeno ponašanje policijskog službenika je izazvalo osjećaj straha i inferiornosti, pa i gnušanja javnosti”, ističu oni.

Iz Institucije smatraju da, uz sva ovlaštenja koja ima, policija treba zadržati ravnotežu i poštovati ljudska prava.

“Glavni ciljevi policije u demokratskom društvu u kojem upravlja vladavina prava jesu održavanje javnog mira, zakona i reda u društvu, zaštita i poštovanje ličnih prava i sloboda, prevencija krivičnih djela i borba protiv kriminala, otkrivanje krivičnih djela i pružanje pomoći i uslužnih funkcija građanima.

Poštovanje osnovnih prava i sloboda sadržanih u Konvenciji o ljudskim pravima Evropske unije podrazumijeva obavezu očuvanja tih prava i postojanje ograničenja policiji u ostvarenju njenih ciljeva, jer policija pri obavljanju policijskih poslova mora poštovati prava građana, a od policije se zahtijeva održavanje određene ravnoteže između efikasnosti policije i poštovanja osnovnih ljudskih prava počinilaca, ali i drugih osoba, žrtve i svjedoka. Radi obavljanja policijskih poslova policija može upotrijebiti silu samo kada je ona neophodno potrebna i samo u mjeri koja je nužna za postizanje legitimnog cilja”, tvrde Ombudsmeni.

Kada je riječ o javnim okupljanjima, Institucija podsjeća da je policija dužna da učesnicima javnih skupova omogući da se mirno raziđu, da podstiče dobro ponašanje učesnika okupljanja jer nasilje policije može dovesti i do većih nereda i nemira.

“Ako policija odluči da je potrebno upotrijebiti silu, to se treba odnositi na ciljane intervencije prema nasilnim učesnicima, a one trebaju ostati na minimalnom nivou koji je neophodan da se nasilje zaustavi i ponovo uspostavi javni red. Zbog svega navedenog, ombudsmeni podsjećaju Ministarstvo unutrašnjih poslova Republike Srpske, odnosno sve njegove pripadnike, da u svim mogućim situacijama moraju postupati isključivo u skladu sa međunarodnim ugovorima i konvencijama, Ustavom, zakonom i drugim propisima. Policijski službenici se moraju pridržavati standarda policijskog postupanja, a naročito onih koji proizlaze iz obaveza utvrđenih međunarodnim aktima, a odnose se na dužnost služenja građanima, poštovanje zakonitosti i suzbijanje nezakonitosti, minimum upotrebe sile, način upotrebe i samog minimuma sile, itd”, ističu.

Za kraj podsjećaju sve policijske službenike MUP-a RS da su u svom radu “dužni postupati prema građanima vodeći računa da se ne povrijedi dostojanstvo ličnosti i da građane ne izlažu nepotrebnom uznemiravanju, te obezbijediti potpuno poštovanje ljudskih prava i osnovnih sloboda svih građana u skladu sa ustavima i Evropskom konvencijom o ljudskim pravima, vodeći računa o principima etičnosti, profesionalnosti i zakonitosti, kao i dostojanstva, ugleda i časti lica nad kojom se predmetna radnja vrši”.

Etrafika.net